Archiwalna treść artykułu.
Aktualna treść publikacji jest dostępna pod linkiem.Rozliczenie podatku jako osoba samotnie wychowująca dzieci
Osobą samotnie wychowującą dzieci, zgodnie z ustawą, jest jeden z rodziców albo opiekun prawny. Pod warunkiem, że osoba ta jest:
- panną,
- kawalerem,
- wdową,
- wdowcem,
- rozwódką,
- rozwodnikiem albo
- osobą, w stosunku do której sąd orzekł separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
- osobą samotnie wychowującą dzieci i pozostającą jednocześnie w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Z wnioskiem o rozliczenie podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci może wystąpić osoba, która w roku podatkowym łącznie spełniała następujące warunki:
1) podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, tj. miała miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegała obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów,
2) samotnie wychowywała dzieci:
a) małoletnie,
b) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
c) do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach o systemie oświaty lub szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym - poza dochodami z renty rodzinnej - nie uzyskały innych dochodów podlegających opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej lub na zasadach określonych w art. 30b ustawy lub przychodów objętych ulgą dla młodych lub ulgą na powrót (o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy), w łącznej wysokości przekraczającej kwotę
3) w stosunku do tej osoby, ani do jej dziecka w całym roku podatkowym nie miały zastosowania przepisy dotyczące:
a) podatku liniowego (art. 30c ustawy), tj. dotyczących opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej 19% stawką podatku,
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy, jeżeli umowy wymienione w tym przepisie są zawierane poza prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą,
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
4) ta osoba, ani jej dziecko w całym roku podatkowym nie podlegali opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
UWAGA! W przypadku gdy osoba samotnie wychowująca dziecko prowadziła w roku podatkowym działalność gospodarczą i jednocześnie składa "zerowy" z działalności gospodarczej (w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń) PIT-36L lub PIT-28 za rok podatkowy, to może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko na PIT-37 lub PIT-36 z przychodów wykazywanych na tych zeznaniach, przy spełnieniu pozostałych warunków dla tego rodzaju rozliczenia. Ta sama zasada dotyczy także "zerowego" ww. PIT dziecka.
Powyższe zasady i sposób rozliczenia podatku osób samotnie wychowujących dzieci(-cko) mają zastosowanie również do osób, których miejsce zamieszkania dla celów podatkowych mieści się w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, ale tylko w przypadku gdy:
1) osiągnęli przychody podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez osobę samotnie wychowującą dzieci w danym roku podatkowym,
2) udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych,
3) istnieje podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych,
4) na żądanie organów podatkowych osoby samotnie wychowujące dzieci są w stanie udokumentować wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym, przedstawiając:
a) zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub innego państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, w którym osoby te mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, lub
b) inny dokument potwierdzający wysokość całkowitych przychodów osiągniętych w danym roku podatkowym.
W sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, nie może rozliczyć się podatnik, który wychowuje wspólnie z drugim rodzicem / opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko - w tym również gdy dziecko objęte jest opieką naprzemienną - w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze, tj. świadczenie ustalone zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577, z późn. zm.).