Archiwalna treść artykułu.
ULGA NA DZIECIKwotę ulgi na dzieci wykazuje się w poz.
53d /
54d w PIT/O. Program odpowiednio w poz.
53 /
54 w PIT/O oblicza kwotę ulgi możliwą do odliczenia - nie więcej niż kwota podatku po odliczeniu odliczeń z wiersza 1, 2, 4 i 5 części C z PIT/O.
Osoby uprawnione do skorzystania z odliczeniaZ odliczenia może skorzystać podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych uzyskujący dochody opodatkowane według skali podatkowej, na każde:
- małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
* wykonywał władzę rodzicielską,
* pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
* sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,
- pełnoletnie dziecko będące na jego utrzymaniu w związku z wykonywaniem ciążącego na podatniku obowiązku alimentacyjnego lub w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej, które:
* zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na jego wiek),
* nie ukończyło 25 roku życia, kontynuuje naukę w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie, jeżeli w roku podatkowym poza dochodami z renty rodzinnej nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w
art. 27 (skala podatkowa) lub
art. 30b (stawka 19% dot. niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych) ustawy o PDoF lub przychodów, o których mowa w
art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o PDoF, w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego tzn. kwotę
16061,28 zł.
Za dochód dziecka rozumie się przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu (bez uwzględnienia zapłaconych w roku podatkowym składek na ubezpieczenia społeczne i straty z lat poprzednich).
Uwaga! Warunkiem zastosowania ulgi jest faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem. Polega to na sprawowaniu pieczy nad dzieckiem (jego majątkiem) oraz wychowywaniu dziecka. Posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy płacenie alimentów, nie wystarcza do zastosowania ulgi.
Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1) odpis aktu urodzenia dziecka;
2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Kwota przysługującego odliczenia| Liczba dzieci uprawnionych do ulgi w trakcie roku podatkowego | Kwota ulgi | Kryterium dochodowe podatnika |
|---|
| rocznie | miesięcznie | dziennie* | |
|---|
| 1 dziecko | 1112,04 zł | 92,67 zł | 3,09 zł | pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim**: dochody*** małżonków <= 112000 zł |
| niepozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego: dochody*** podatnika <= 56000 zł |
| samotnie wychowującego dziecko****: dochody*** podatnika <= 112000 zł |
| 2 dzieci | pierwsze dziecko | 1112,04 zł | 92,67 zł | 3,09 zł | - |
| drugie dziecko | 1112,04 zł | 92,67 zł | 3,09 zł |
| 3 i więcej dzieci | pierwsze dziecko | 1112,04 zł | 92,67 zł | 3,09 zł | - |
| | drugie dziecko | 1112,04 zł | 92,67 zł | 3,09 zł |
| | trzecie dziecko | 2000,04 zł | 166,67 zł | 5,56 zł |
| | czwarte i kolejne dziecko | 2700 zł | 225 zł | 7,50 zł |
* Limit dzienny można stosować, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka (np. gdy dziecko spod opieki rodziców w danym miesiącu zostaje przekazane do rodziny zastępczej (opiekuna prawnego) w wyniku czego prawo do ulgi w tym miesiącu przysługuje zarówno rodzicom i rodzinie zastępczej (opiekunowi prawnemu)).
** Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy nie uważa się: osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów; osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
*** Dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w
art. 27 (skala podatkowa),
art. 30b (stawka 19% dot. niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych) i
art. 30c (podatek liniowy) ustawy o PDoF, pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (krajowe i zagraniczne), zapłaconych przez podatnika lub potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika (
art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy o PDoF), oraz kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w
art. 30c ust. 2 pkt 2 ustawy. Do limitu dochodów nie wlicza się przychodów korzystających ze zwolnienia, np. przychodów zwolnionych na podstawie
art. 21 ust. 1 pkt 148 oraz 152-154 ustawy o PDoF.
**** Osoba samotnie wychowująca dziecko to rodzic lub opiekun samotnie wychowujący dzieci w roku podatkowym będący panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Odliczenie dotyczy łącznie:
- obojga rodziców,
- opiekunów prawnych dziecka,
- rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.
Kwotę ulgi podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Jeśli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy. Miejscem zamieszkania osoby pozostającej pod opieką jest miejsce zamieszkania opiekuna. Można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania.
Podstawa prawna: art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, z późn. zm.).
Ograniczenia dot. wysokości przysługującego odliczenia
Kwota przysługującego odliczenia określana jest miesięcznie (w niektórych przypadkach nawet dziennie) zatem w przypadku wystąpienia poniżej wymienionej(-ych) sytuacji okres sprawowanej opieki należy odpowiednio ograniczać odrębnie dla każdego przypadku i ostatecznie do obliczenia kwoty przysługującego odliczenia należy brać pod uwagę okres opieki ograniczony ze względu na wszystkie występujące przypadki.
Ograniczenia okresu sprawowanej opieki wynikają z wystąpienia następujących sytuacji:
1. dziecko urodziło się w roku podatkowym, za który dokonywane jest rozliczenie
Odliczenie przysługuje począwszy od miesiąca urodzenia dziecka (za cały miesiąc bez względu na dzień urodzenia), np. gdy dziecko urodziło się w październiku ostatniego dnia
to ulga przysługuje za trzy miesiące od października do grudnia.
2. dziecko zmarło w roku podatkowym, za który dokonywane jest rozliczenie
Odliczenie przysługuje do miesiąca śmierci dziecka (cały miesiąc bez względu na dzień śmierci dziecka).
3. dziecko wstąpiło w związek małżeński
Odliczenie przysługuje do miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym został zawarty związek małżeński, np. jeśli dziecko zawarło związek małżeński we wrześniu
2022 r. to ulga przysługuje za miesiące od stycznia do sierpnia.
UWAGA: zawarcie przez dziecko związku małżeńskiego przed rokiem podatkowym, za który składane jest rozliczenie powoduje całkowitą utratę prawa do skorzystania z ulgi w stosunku do tego dziecka.
4. dziecko przebywało w ciągu roku podatkowego na podstawie orzeczenia sądu w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych
Odliczenie NIE przysługuje poczynając od miesiąca, w którym dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.
5. dziecko pełnoletnie uzyskało dochód w trakcie roku podatkowego (wskazane ograniczenie NIE dotyczy dziecka, które otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną)
Odliczenie NIE przysługuje za miesiące, w których dziecko jest pełnoletnie, jeżeli w roku podatkowym w okresie "pełnoletności" osiągnęło dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej lub 19-proc. podatkiem ze zbycia papierów wartościowych lub uzyskało przychody, o których mowa w
art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o PDoF (z wyjątkiem renty rodzinnej) w kwocie przekraczającej
16061,28 zł. Obliczając wskazaną kwotę dochodu należy brać pod uwagę tylko dochody uzyskane w roku podatkowym, którego dotyczy odliczenie. W przypadku, gdy dziecko osiągnęło pełnoletniość w trakcie roku podatkowego do dochodów wlicza się tylko dochody osiągnięte od dnia pełnoletności do końca roku podatkowego. Do dochodów tych wliczane są również dochody uzyskane za granicą bez względu na to jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma zastosowanie (tj. metoda wyłączenia z progresją czy też metoda proporcjonalnego odliczenia).
6. dziecko osiągnęło 25 lat w trakcie roku podatkowego (wskazane ograniczenie NIE dotyczy dziecka, które otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną)
Odliczenie przysługuje do miesiąca ukończenia 25. roku życia, włącznie z tym miesiącem.
7. dziecko pełnoletnie okresowo pobiera naukę w trakcie roku podatkowego, za który dokonywane jest rozliczenie (ograniczenie dot. dziecka, które NIE otrzymywało zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej)
Odliczenie za miesiące, w których dziecko jest pełnoletnie przysługuje tylko w okresach pobierania przez niego nauki. Zatem w przypadku:
a) ucznia kontynuującego naukę w szkole - ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego,
b) maturzysty, który nie kontynuuje nauki ulga przysługuje także za miesiące wakacyjne,
c) maturzysty, który kontynuuje naukę w szkole wyższej ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego,
d) studenta kształcącego się w dwóch etapach (studia licencjackie i magisterskie) ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego w sytuacji, gdy student po zdaniu egzaminu został zakwalifikowany na studia magisterskie. Jeżeli jednak występuje przerwa to ulga przysługuje tylko za miesiące nauki włącznie z miesiącem, w którym został złożony egzamin dyplomowy,
e) studenta, który ukończył studia licencjackie i nie kontynuuje nauki ulga przysługuje do miesiąca października włącznie (zgodnie bowiem z art. 109 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia).
W przypadku, gdy dziecko po osiągnięciu pełnoletności NIE kontynuuje nauki wówczas odliczenie przysługuje do miesiąca uzyskania pełnoletności (za cały miesiąc bez względu na dzień osiągnięcia pełnoletności).
Funkcja rodziny zastępczej a nauka dziecka - zapoznaj się z interpretacją indywidualną z dnia 21 maja 2010 wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy o sygnaturze: ITPB2/415-195/10/MM.
UWAGA: W przypadku dziecka małoletniego możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej nie została uzależniona od nauki dziecka. Oznacza to, że niezależnie od tego czy dziecko się uczy czy nie - ulga co do zasady przysługuje.
8. nastąpiła zmiana opieki prawnej nad dzieckiem w trakcie roku podatkowego (dot. sytuacji, gdy w danym roku podatkowym w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza rodzicielska, pełniona funkcja lub sprawowana opieka)
Odliczenie przysługuje za miesiące sprawowania opieki. UWAGA dla miesiąca, w którym następuje zmiana formy opieki prawnej każdej osobie uprawnionej to ulgi w tym miesiącu przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (wysokość kwot patrz tabela).
Pozyższa zasada nie ma zastosowania do rozwiedzonych rodziców, tj. nie mają oni możliwości ani obowiązku dzielenia ulgi na dni.
9. nastąpiło pozbawienie / zawieszenie władzy rodzicielskiej
Odliczenie NIE przysługuje za miesiące, w których rodzic został pozbawiony / zawieszony władzy rodzicielskiej.
Uwaga: ograniczenie władzy rodzicielskiej nie pozbawia prawa do skorzystania z ulgi.
10. pełniono funkcję opiekuna prawnego a dziecko osiągnęło pełnoletność
Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, jeśli nie jest ono os. całkowicie ubezwłasnowolnioną, nie ma możliwości prawnych aby nad taką os. fiz. była pełniona funkcja opiekuna prawnego, w takiej sytuacji odliczenie ulgi przysługuje tylko do miesiąca (włącznie), w którym dziecko osiąga pełnoletność.
Sprawowanie funkcji opiekuna prawnego nad dzieckiem całkowicie ubezwłasnowolnionym nie ogranicza prawa do skorzystania z odliczenia.
11. do dziecka mają zastosowanie przepisy dotyczące:
a)
art. 30c ustawy o PDoF (podatek liniowy 19%) lub
b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, regulującej opodatkowanie niektórych przychodów (dochodów) osób fizycznych w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych
- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń
c) ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Odliczenie NIE przysługuje za cały rok podatkowy.
Nie jest przeszkodą do skorzystania z odliczenia uzyskanie przez dziecko przychodów z:
- działalności rolniczej,
- najmu prywatnego, podnajmu itd. opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- ze sprzedaży nieruchomości,
- kapitałów piniężnych opodatkowanych 19% podatkiem zryczałtowanym, np. z odsetek z tytułu oszczędzania.
12. pełniono funkcję opiekuna prawnego a dziecko nie zamieszkiwało z opiekunem
Odliczenie przysługuje za miesiące, w których dziecko faktycznie zamieszkiwało z opiekunem prawnym.
13. nastąpiło zakończenie (rozpoczęcie) opieki w trakcie roku podatkowego
Jeśli zakończenie (rozpoczęcie) pełnienia funkcji opiekuna prawnego, rodziny zastępczej lub przysposobienia dziecka nastąpiło w trakcie roku podatkowego to ulga przysługuje za miesiące pełnienia opieki określane na podstawie dat wynikających z prawomocnych postanowień o zakończeniu (rozpoczęciu) opieki. UWAGA na miesiące skrajne - patrz pkt 8.
Przykłady
I. Kwota odliczenia z tyt. wychowywania jednego dziecka
I.a.Małżonkowie wychowują wspólnie jedno dziecko. Łączne dochody małżonków w
2022 r. wyniosły 139330 zł. Ze względu na przekroczenie dopuszczalnego limitu dochodów (
112000 zł) małżonkowie utracili prawo do skorzystania z odliczenia.
I.b.Podatniczka jest os. samotnie wychowującą dziecko urodzone we wrześniu
2022 r. Dochody uzyskane w trakcie roku podatkowego wyniosły 81000 zł. Ze względu na to, że limit dochodowy nie został przekroczony (
112000 zł) ma ona prawo do skorzystania z odliczenia w wysokości:
4 x
92,67 zł = 370,68 zł.
Wyjaśnienie: odliczenie na dziecko małoletnie za 4 miesiące (wrzesień, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "pierwsze dziecko".
I.c.W dniu 10 lutego
2022 r. dziecko małoletnie zostało umieszczone w rodzinie zastępczej i przebywało w niej do końca
2022 r. Rodzina zastępcza nie sprawuje opieki nad innymi dziećmi i jednocześnie spełnia warunek dochodowy uprawniający do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania jednego dziecka. Ponieważ w lutym nastąpiła zmiana formy opieki prawnej należy zastosować dzienny sposób naliczania ulgi za wskazany miesiąc. Za 10 pierwszych dni miesiąca kwota ulgi przysługuje rodzicom biologicznym a za pozostałe dni - 19 - odliczenie przysługuje rodzinie zastępczej. Na podstawie powyższego osoby będące rodziną zastępczą mogą dokonać odliczenia w kwocie:
19 x
3,09 zł + 10 x
92,67 zł = 58,71 zł + 926,70 zł = 985,41 zł.
Wyjaśnienie: odliczenie na dziecko małoletnie za 19 dni lutego x dzienny limit kwotowy na I dziecko w związku ze zmianą opieki prawnej w trakcie tego miesiąca + 10 miesięcy (marzec, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "pierwsze dziecko".
II. Kwota odliczenia z tyt. wychowywania dwójki dzieci
II.a.Podatnicy (małżeństwo) wychowują dwoje dzieci. Pierwsze dziecko ukończyło pełnoletność i uczyło się cały rok podatkowy Drugie z nich w
2022 r. ukończyło studia licencjackie i nie kontynuuje nauki. Dzieci nie uzyskały żadnych dochodów podlegających opodatkowaniu w trakcie roku podatkowego. Kwota odliczenia w takim przypadku wyniesie:
I dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na pierwsze pełnoletnie dziecko, które nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu i kontynuuje naukę przez cały rok podatkowy za cały rok w wysokości rocznego limitu kwotowego na "pierwsze dziecko".
II dziecko: 10 x
92,67 zł = 926,70 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na drugie dziecko pełnoletnie, które nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu z uwzględnieniem pkt 7 lit. e części "Ograniczenia dot. wysokości przysługującego odliczenia" za 10 miesięcy (styczeń, ..., październik) x miesięczny limit kwotowy na "drugie dziecko".
Razem w wysokości 2038,74 zł.
II.b.Małżonkowie wykonywali w
2022 r. władzę rodzicielską nad dwójką małoletnich dzieci oraz utrzymywali dwoje pełnoletnich nieuczących się dzieci (w wieku 22, 23 lat). Odliczenie w takim przypadku przysługuje tylko na dwoje małoletnich dzieci. Kwota odliczenia w takim przypadku wyniesie:
I dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na I dziecko małoletnie za cały rok podatkowy w wysokości rocznego limitu kwotowego na "pierwsze dziecko".
II dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na II dziecko małoletnie za cały rok podatkowy w wysokości rocznego limitu kwotowego na "drugie dziecko".
Razem: 2224,08 zł.
III. Kwota odliczenia z tyt. wychowywania trojga i większej liczby dzieciIII.a.Podatnicy (małżeństwo) do czerwca wychowują lub utrzymują troje dzieci, na które przysługuje ulga, a od lipca tylko dwoje (w lipcu jedno z dzieci zmieniło stan cywilny). Kwota odliczenia w takim przypadku wyniesie:
I dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na I dziecko za cały rok w wysokości rocznego limitu kwotowego na "pierwsze dziecko".
II dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na II dziecko za cały rok w wysokości rocznego limitu kwotowego na "drugie dziecko".
III dziecko: 6 x
166,67 zł = 1000,02 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na III dziecko z uwzględnieniem pkt 3 części "Ograniczenia dot. wysokości przysługującego odliczenia" za 6 miesięcy (styczeń, ..., czerwiec) x miesięczny limit kwotowy na "trzecie dziecko".
Razem:
1112,04 zł +
1112,04 zł + 1000,02 zł = 3224,10 zł
III.b.Osoba samotnie wychowująca dziecko ma jedno własne małoletnie dziecko, a od 1 września staje się rodzicem zastępczym trojga dzieci swojej siostry, która została pozbawiona praw rodzicielskich. Wszystkie dzieci spełniają kryteria zastosowania ulgi na dzieci. Kwota odliczenia w tym przypadku wyniesie:
I dziecko:
1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na dziecko własne za cały rok w wysokości rocznego limitu kwotowego na "pierwsze dziecko".
II dziecko: 4 x
92,67 zł = 370,68 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na pierwsze dziecko przysposobione, które jest drugim dzieckiem w rodzinie za 4 miesiące (wrzesień, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "drugie dziecko".
III dziecko: 4 x
166,67 zł = 666,68 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na drugie dziecko przysposobione, które jest trzecim dzieckiem w rodzinie za 4 miesiące (wrzesień, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "trzecie dziecko".
IV dziecko: 4 x
225 zł = 900 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na trzecie dziecko przysposobione, które jest czwartym dzieckiem w rodzinie za 4 miesiące (wrzesień, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "czwarte dziecko".
Razem:
1112,04 zł + 370,68 zł + 666,68 zł + 900 zł = 3049,40 zł
IV. Kwota odliczenia z tyt. wychowania dzieci przez podatników mających dzieci z różnych związkówIV.a.Podatnik będący w związku małżeńskim posiada jedno małoletnie dziecko z obecnego związku. Małżonek podatnika ma jeszcze dwójkę dzieci z poprzedniego związku małżeńskiego, z których jedno jest małoletnie a drugie w czerwcu
2022 r. wstąpiło w związek małżeński. Podatnik nie sprawuje opieki prawnej nad dwójką dzieci małżonka z poprzedniego związku.
Obliczając kwotę przysługującego odliczenia przyjmijmy, że dzieci z poprzedniego związku małżeńskiego małżonka to dziecko nr I i nr II (małoletnie) a dziecko z obecnego związku to dziecko nr III. Na podstawie powyższego kwoty z tyt. ulgi wyniosą:
I dziecko: 5 x
92,67 zł = 463,35 zł
Wyjaśnienie: odliczenie na pierwsze dziecko z uwzględnieniem pkt 3 części "Ograniczenia dot. wysokości przysługującego odliczenia" za 5 miesięcy (styczeń, ..., maj) x miesięczny limit kwotowy na "pierwsze dziecko".
II dziecko: 5 x
92,67 zł + 7 x
92,67 zł = 1112,04 zł
Wyjaśnienie: odliczenie za 5 miesięcy (styczeń, ..., maj) x miesięczny limit kwotowy na "drugie dziecko" (przez pierwsze 5 miesięcy jest ono drugim dzieckiem małżonka) + za 7 miesięcy (czerwiec, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "pierwsze dziecko" (w związku z wstąpieniem w związek małżeński dziecka I w "czerwcu" małżonkowi odliczenie ulgi od tego miesiąca przysługuje tylko do dwójki dzieci zatem od tego miesiąca należy zastosować limit na "pierwsze dziecko").
Wskazane kwoty odliczeń nie przysługują podatnikowi ponieważ nie wykonuje on opieki prawnej nad tymi dziećmi. Małżonek podatnika może odliczyć wskazane kwoty w całości lub w odpowiedniej części po podziale, jeśli odliczenie ulgi przysługuje również drugiemu rodzicowi dzieci.
III dziecko:
Wskazane dziecko dla podatnika jest pierwszym dzieckiem zatem należy sprawdzić czy nie został przekroczony limit dochodowy uprawniający do skorzystania z ulgi przez podatnika. Zakładamy, że limit dochodów nie został przekroczony i podatnik może skorzystać z odliczenia. Wskazane dziecko dla małżonka przez pierwsze pięć miesięcy jest trzecim dzieckiem a przez kolejne drugim dzieckiem w związku z wstąpieniem przez dziecko nr I w związek małżeński.
Kwota ulgi wspólna (do podziału pomiędzy małżonków):
1112,04 zł.
Wyjaśnienie: odliczenie na trzecie dziecko za cały rok w wysokości rocznego limitu kwotowego na "pierwsze dziecko" (ponieważ małżonków obowiązują inne limity dot. ulgi na to dziecko w związku z tym dla obliczenia kwoty wspólnej ulgi zastosowano minimalny limit spośród obowiązujących podatnika i małżonka).
Kwota ulgi przysługująca tylko małżonkowi: 5 x
166,67 zł + 7 x
92,67 zł -
1112,04 zł = 833,35 zł + 648,69 zł -
1112,04 zł = 370,00 zł
Wyjaśnienie: odliczenie za 5 miesięcy (styczeń, ..., maj) x miesięczny limit kwotowy na "trzecie dziecko" (przez pierwsze 5 miesięcy jest ono trzecim dzieckiem małżonka) + odliczenie za siedem miesięcy (czerwiec, ..., grudzień) x miesięczny limit kwotowy na "drugie dziecko" (w związku z wstąpieniem w związek małżeński dziecka I w "czerwcu" małżonkowi odliczenie ulgi od tego miesiąca przysługuje tylko do dwójki dzieci zatem od tego miesiąca należy zastosować limit obowiązujący na "drugie dziecko") - kwota wspólna (do podziału pomiędzy małżonków).
Przyjmując, że małżonkowie dzielą się wspólną kwotą przysługującego odliczenia po połowie oraz, że prawo do ulgi w stosunku do dzieci z poprzedniego małżeństwa ma tylko małżonek to kwoty odliczeń będą następujące:
Podatnik:
1112,04 zł : 2 = 556,02 zł
Wyjaśnienie: wskazana kwota wynika z podziału wspólnej kwoty odliczenia
1112,04 zł po połowie obliczonej na "III dziecko".
Małżonek: 463,35 zł +
1112,04 zł +
1112,04 zł : 2 + 370,00 zł = 2501,41 zł
Wyjaśnienie: kwota odliczenia obliczona na "I dziecko" + kwota odliczenia obliczona na "II dziecko" + podział kwoty wspólnej obliczonej na "III dziecko" pomiędzy małżonków po połowie + kwota odliczenia na "III dziecko" przysługująca tylko małżonkowi.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 27.1.
1) Podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 29–30f, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali podatkowej:
| Podstawa obliczenia podatku w złotych1) | Podatek wynosi |
|---|
| ponad | do |
|---|
| | 120 000 | 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3600 zł |
| 120 000 | | 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł |
1a. (uchylony)
2)1b. (uchylony)
2)1c.
3) Wysokość kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w ust. 1, podlega weryfikacji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
1c.4) Wysokość kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w ust. 1, zwanej dalej „kwotą zmniejszającą podatek”, podlega weryfikacji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.1d.
3) Minister właściwy do spraw finansów publicznych przedkłada Radzie Ministrów w terminie do 15 września danego roku propozycję zmiany kwoty zmniejszającej podatek na rok następny, w przypadku gdy kwota minimum egzystencji dla jednoosobowego gospodarstwa ustalonego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych jest wyższa od 1/12 ilorazu kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w ust. 1.
2.
5) Jeżeli u podatników, którzy osiągają wyłącznie przychody z tytułu emerytur i rent niepodlegających podwyższeniu stosownie do art. 55 ust. 6, po odliczeniu podatku według skali określonej w ust. 1, pozostaje kwota przychodu niższa niż kwota stanowiąca 20% górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej określonej w ust. 1, w stosunku rocznym, podatek określa się tylko w wysokości nadwyżki ponad tę kwotę.
2. (uchylony)6)3.
5) Przepis ust. 2 stosuje się, jeżeli prawo do określonych w nim świadczeń oraz obowiązek podatkowy istniały w dniu 1 stycznia 1992 r. lub powstały, poczynając od świadczeń należnych od tego dnia.
3. (uchylony)6)4. (uchylony)
5. (uchylony)
5a. (uchylony)
6. (uchylony)
7. (uchylony)
8. Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych – podatek określa się w następujący sposób:
1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1;
2) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;
3) ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
9. Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.
9a. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasady określone w ust. 9 stosuje się odpowiednio.
10. (uchylony)
1) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku
7; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
2) Przez art. 1 pkt 47 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
8.
3) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 47 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku
8. W tym brzmieniu obowiązuje do wejścia w życie zmiany, o której mowa w odnośniku
4.
4) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
7; wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.
5) W tym brzmieniu obowiązuje do wejścia w życie zmiany, o której mowa w odnośniku
6.
6) Przez art. 1 pkt 13 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku
7; wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.
7) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 r.; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
8) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 30b.1.
9) Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
2. Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest:
1) różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14,
2) różnica między sumą przychodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a,
3) różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a,
4) różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c,
5) różnica pomiędzy przychodem określonym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1e,
6) różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1ł
– osiągnięta w roku podatkowym.
1a. Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
1b. Dochodem z odpłatnego zbycia walut wirtualnych jest osiągnięta w roku podatkowym różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 14–16.
3. Przepisy ust. 1 i 1a stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.
5. Dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.
5a. Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga dochody, o których mowa w ust. 1, zarówno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza jej granicami, dochody te łączy się i od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany za granicą.
5b. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego dochody, o których mowa w ust. 1, wyłącznie poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zasadę określoną w ust. 5a stosuje się odpowiednio.
5c. (uchylony)
5d. Dochodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w ust. 1 oraz w art. 27 lub art. 30c.
5e. Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga dochody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych zarówno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza jej granicami, dochody te łączy się i od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany za granicą.
5f. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego dochody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych wyłącznie poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej zasadę określoną w ust. 5e stosuje się odpowiednio.
6. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z:
1)
10) odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny,
2) odpłatnego zbycia walut wirtualnych
– i obliczyć należny podatek dochodowy.
6a. W zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, podatnik wykazuje koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 14–16, także wtedy, gdy w roku podatkowym nie uzyskał przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych.
7. Do dochodów, o których mowa w ust. 1, przepis art. 30a ust. 3 stosuje się odpowiednio.
8. (uchylony)
9) Ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 54 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku
11.
10) Ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 54 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
11.
11) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 21.1. Wolne od podatku dochodowego są:
148)
12) przychody:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. z 2018 r. poz. 1244),
d) z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
e)
13) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł;
152)
14) przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d)
15) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego, z zastrzeżeniem ust. 39, 43 i 44;
12) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku
16; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.; stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r. Dodatkowe informacje zawarte są w art. 13, 15 i 16 tej ustawy zmieniającej.
13) Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku
17; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
14) Dodany przez art. 1 pkt 13 lit. a tiret trzynaste ustawy, o której mowa w odnośniku
18.
15) Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku
17; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
16) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2123); wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. Dodatkowe informacje zawarte są w art. 13, 15 i 16 tej ustawy zmieniającej.
17) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 r.; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
18) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 30c.1. Podatek dochodowy od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej uzyskanych przez podatników, o których mowa w art. 9a ust. 2 lub 7, z zastrzeżeniem art. 29 i art. 30, wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
2.
19) Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód ustalony zgodnie z art. 9 ust. 1, 2–3b i 5, art. 24 ust. 1, 2, 3b–3e i ust. 4 zdanie pierwsze lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 23o.
Dochód ten podatnicy mogą pomniejszyć o:
1) składki na ubezpieczenia społeczne określone w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a i pkt 2a;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w roku podatkowym na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
a) z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej zgodnie z ust. 1,
b) za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w sposób określony w ust. 1
– przy czym łączna wysokość tych składek zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów lub odliczonych od dochodu nie może przekroczyć w roku podatkowym 8700 zł;
3) wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego określone w art. 26 ust. 1 pkt 2b;
4) darowiznę, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d, w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu.
2a.
20) Wysokość składek i wpłat, o których mowa w ust. 2, ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.
2b.
21) Wysokość kwoty, o której mowa w ust. 2 pkt 2 oraz art. 23 ust. 1 pkt 58, podlega corocznie podwyższeniu o wskaźnik odpowiadający ilorazowi kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ogłoszonej w roku poprzednim na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru tych składek ogłoszonej dwa lata wstecz, w zaokrągleniu do pełnych 100 złotych w górę.
2c.
22) Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, do końca roku poprzedzającego rok podatkowy, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” wysokość kwoty, o której mowa w ust. 2 pkt 2 oraz art. 23 ust. 1 pkt 58, podwyższonej zgodnie z ust. 2b.
3. Składki na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a, składki na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w ust. 2 pkt 2, wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego określone w art. 26 ust. 1 pkt 2b oraz dokonane darowizny na cele kształcenia zawodowego określone w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały:
23)1) zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub
2) odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 27, lub
3) odliczone od przychodów na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, lub
4) zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
3a. Przepisy art. 26 ust. 5, 6, 6b, 6c, 6ea, 6eb, 6f, 7, 13b i 13c stosuje się odpowiednio.
3b. Odliczenia wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, o którym mowa w ust. 2, dokonuje się w zeznaniu podatkowym.
4. Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a dochody te nie są zwolnione od opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub gdy z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie.
5. W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku dochodowego na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, lub gdy z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasadę określoną w ust. 4 stosuje się odpowiednio.
6. Dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, opodatkowanych w sposób określony w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30ca, art. 30da, art. 30e i art. 30f.
19) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku
24; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
20) Dodany przez art. 1 pkt 17 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
24; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
21) Dodany przez art. 1 pkt 17 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
24; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r.
22) Dodany przez art. 1 pkt 17 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
24.
23) Wprowadzenie do wyliczenia w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku
24; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
24) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 r.; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 26.1. Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29–30cb, art. 30da–30dh, art. 30e–30g i art. 30j–30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b–3e, 4–4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot:
25)2) składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych:
a) zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,
b) potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika, z tym że w przypadku podatnika osiągającego przychody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w sposób określony w art. 33 ust. 4, od przychodu podlegającego opodatkowaniu
– odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;
2a) składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 13a–13c;
25) Wprowadzenie do wyliczenia ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 40 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku
26.
26) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 30c.2.
27) Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód ustalony zgodnie z art. 9 ust. 1, 2–3b i 5, art. 24 ust. 1, 2, 3b–3e i ust. 4 zdanie pierwsze lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 23o.
Dochód ten podatnicy mogą pomniejszyć o:
1) składki na ubezpieczenia społeczne określone w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a i pkt 2a;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w roku podatkowym na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
a) z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej zgodnie z ust. 1,
b) za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w sposób określony w ust. 1
– przy czym łączna wysokość tych składek zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów lub odliczonych od dochodu nie może przekroczyć w roku podatkowym 8700 zł;
3) wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego określone w art. 26 ust. 1 pkt 2b;
4) darowiznę, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d, w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu.
27) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku
28; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
28) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 r.; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
PowrótUSTAWAz dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznychArt. 21.1. Wolne od podatku dochodowego są:
148)
29) przychody:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. z 2018 r. poz. 1244),
d) z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
e)
30) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł;
152)
31) przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d)
32) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego, z zastrzeżeniem ust. 39, 43 i 44;
153)
31) przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:
a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
d)
33) z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
– który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust. 39 i 44–48;
34)154)
31) przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8, z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje:
35)a) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
b) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 586 i 2320),
c) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 723 i 2320),
d) emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291, 353, 794, 1621 i 1981),
e) świadczenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4a,
f) uposażenia przysługującego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072 oraz z 2021 r. poz. 1080 i 1236);
29) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 4 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku
36; wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.; stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r. Dodatkowe informacje zawarte są w art. 13, 15 i 16 tej ustawy zmieniającej.
30) Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku
37; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
31) Dodany przez art. 1 pkt 13 lit. a tiret trzynaste ustawy, o której mowa w odnośniku
38.
32) Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret trzecie ustawy, o której mowa w odnośniku
37; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
33) Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret czwarte podwójne tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku
37; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
34) Część wspólna ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret czwarte podwójne tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku
37; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
35) Wprowadzenie do wyliczenia ze zmianą wprowadzoną przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret piąte ustawy, o której mowa w odnośniku
37; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
36) W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2123); wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. Dodatkowe informacje zawarte są w art. 13, 15 i 16 tej ustawy zmieniającej.
37) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265), która weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 r.; stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.
38) Dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
