Archiwalna treść artykułu.
Aktualna treść publikacji jest dostępna pod linkiem.ULGA Z TYTUŁU WPŁAT NA INDYWIDUALNE KONTO ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO (IKZE)
IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego) to instrument oszczędnościowy, za pomocą którego osoby fizyczne mogą dobrowolnie odkładać pieniądze na emeryturę w ramach III filaru.
Osobą uprawnioną do oszczędzania na IKZE jest każda osoba fizyczna, która ukończyła 16 lat. Osoby małoletnie mają prawo do wpłat tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę.
Konto IKZE ma charakter osobisty, tzn. że oszczędności na koncie mogą być gromadzone wyłącznie przez jednego oszczędzającego.
Osoby uprawnione do skorzystania z odliczenia
Z odliczenia może skorzystać podatnik, który na podstawie umowy o prowadzenie IKZE gromadzi oszczędności tylko na jednym IKZE (z wyjątkiem syt. wskazanych w przepisach) i rozlicza się:
- na zasadach ogólnych według skali podatkowej,
- według podatku liniowego,
- w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Odliczenia dokonuje się w rocznym zeznaniu podatkowym. Podatnicy płacący zaliczki na podatek nie mają możliwości uwzględnienia wskazanej ulgi przy obliczaniu ich wysokości.
Wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego nie podlegają odliczeniu od dochodu / przychodu przedsiębiorstwa w spadku.
Wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonane przez podatnika w roku podatkowym, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Jeśli podatnik uzyskuje jednocześnie przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym, dochody opodatkowane wg skali i dochody opodatkowane podatkiem liniowym to może dokonać wyboru, w ramach którego dochodu / przychodu dokona odliczenia; ważne aby ta sama kwota (część) ulgi nie została odliczona dwukrotnie (trzykrotnie) np. raz od przychodu opodatkowanego zryczałtowanym podatkiem dochodowym i drugi raz od dochodu opodatkowanego wg skali.
Wysokość odliczenia
Wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W
Wpłaty dokonywane na IKZE w roku kalendarzowym przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, nie mogą przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W
Odliczyć można wyłącznie wpłaty dokonane w roku podatkowym, za który składane jest rozliczenie. Składki należne a niezapłacone nie mogą zostać odliczone. Podstawą do skorzystania z odliczenia są dokumenty potwierdzające wysokość dokonanych wpłat w danym roku podatkowym. Dokument powinien zawierać m.in. dane, które identyfikują wpłacającego, odbiorcę wpłaty, tytuł i kwotę wpłaty (takim dokumentem może być np. przelew bankowy). Brak wskazanego dokumentu uniemożliwia skorzystanie z odliczenia. W przypadku, gdy pracodawca podatnika uczestniczy w przekazywaniu wpłat na IKZE, podatnik powinien posiadać dokumenty z których wynika: uprawnienie pracodawcy do potrącania wpłat na IKZE oraz wysokość wpłat.
Przykład 1
Podatnik w
(38.000,00 zł - 3.840,00 zł) x 12% - 3.600,00 zł = 4099,20 zł - 3.600,00 zł = 499,20 zł
W przypadku, gdyby podatnik nie dokonywał wpłat na IKZE kwota podatku wyniosłaby:
38.000,00 zł x 12% - 3.600,00 zł = 4.560,00 zł - 3.600,00 zł = 960,00 zł
Podatek dochodowy z uwzględnieniem odliczenia wpłat na IKZE zmniejsza się z 960,00 zł do 499,20 zł, daje to zysk podatkowy w wysokości: 960,00 zł - 499,20 zł = 460,80 zł
Przykład 2
Podatnik w
(123.000,00 zł - 4.560,00 zł) x 12% - 525,12 zł = 14.212,80 zł - 3.600,00 zł = 10.612,80 zł
W przypadku, gdyby podatnik nie dokonywał wpłat na IKZE kwota podatku wyniosłaby:
[10.800,00 zł + 32% x (123.000,00 zł - 120.000,00 zł)] = 10.800,00 zł + 960,00 zł = 11.760,00 zł
Podatek dochodowy z uwzględnieniem odliczenia wpłat na IKZE zmniejsza się z 11.760,00 zł do 10.612,80 zł, daje to zysk podatkowy w wysokości: 11.760,00 zł - 10.612,80 zł = 1.147,20 zł
W okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. oszczędzający mógł przenieść środki zgromadzone na IKE do IKZE. Środki te stanowią wpłatę na IKZE, która podlegała odliczeniu od dochodu w ramach limitu przysługującego w 2012 r. Nadwyżka wpłaty ponad ten limit podlega odliczeniu w latach następnych. Należy jednak pamiętać, że w okresie dokonywania odliczeń środków przeniesionych z IKE na IKZE oszczędzającemu nie przysługuje prawo do dokonywania wpłat na IKZE.
Inne regulacje dot. oszczędzania na IKZE
Wypłata środków zgromadzonych na IKZE może następować wyłącznie:
- na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego 65 lat oraz pod warunkiem dokonywania przez niego wpłat na IKZE przez co najmniej 5 lat kalendarzowych,
- na wniosek osoby uprawnionej w przypadku śmierci oszczędzającego.
Wypłata środków, w zależności od wniosku oszczędzającego lub osoby uprawnionej, może być dokonywana jednorazowo lub w ratach. Przychody oszczędzającego, jak i przychody osoby uprawnionej po śmierci oszczędzającego z tytułu wypłaty środków z IKZE są opodatkowane 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.
Przeniesienie środków z IKZE możliwe jest tylko do innej instytucji prowadzącej IKZE, z którą oszczędzający zawarł umowę o prowadzenie konta. Zwolnione od podatku dochodowego są wypłaty transferowe środków z IKZE:
- pomiędzy instytucjami finansowymi prowadzącymi IKZE,
- na IKZE osoby uprawnionej, po śmierci oszczędzającego,
- w postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym na IKZE oszczędzającego.
Istnieje możliwość zwrotu w całości środków zgromadzonych na IKZE. Zwrot taki następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej. Zwrócone kwoty łączy się z innymi dochodami uzyskanymi w roku podatkowym i opodatkowuje wg skali podatkowej.